Evde olmak eğlenceli mi sıkıcı mı, home-office verimli mi, hangi diziye başladın diye tartışırken, evde çalışmanın bazılarımız için tükenmişliğe kadar gidebilecek bir stres kaynağı olabileceğini göz ardı edebiliyoruz.

Pandemi öncesi evde çalışma ile pandemi dönemindeki koşullar farklı. Normal zamanlarda aldığımız temizlik, çocuk bakımı gibi hizmetlerden yoksunuz. Bununla birlikte sürekli online ve ulaşılabilir olmak ile artan iş yükü ve mesai saatleri söz konusu. Dışarı çıkmanın yasak olduğu hafta sonlarında bilgisayar başında çalışmak yeni normalimiz oldu. Peki ev-iş ayrımının yok olduğu bu dönemin getirdiği stresin ne kadar farkındayız?

Bir çalışma arkadaşım baygınlık ve bedenindeki uyuşma hali ile acile gitmiş dün. Test sonuçları normal çıkınca doktor “stres” teşhisi ile sakinleştirici ilaç önermiş. Arkadaşım eşi, küçük çocuğu ve yavru köpeği ile yaşıyor. Evde çalışıyor. Online dersler veriyor ve online toplantılara katılıyor. Yukarıdaki iki satıra sığan sorumlulukların iş yükü büyük ve sürekli. Dolayısıyla bu yükün oluşturduğu stres de kronik ve etkisi kümülatif. Stresin bedene yansımaması mümkün değil.

Bu durumda milyonlarca insan var. Araştırmalar evde çalışmanın kadınlar üzerinde daha çok stres yarattığını ortaya koyuyor. Stres yönetimi için birçok çözüm var. Ama çözüm için önce teşhis gerekli. Yani kendi stres kodlarınızı tanımalısınız. Zihinsel, davranışsal, bedensel stres belirtileriniz neler?

Benim görece küçük ve günlük stres faktörlerine bedensel tepkim göz seğirmesi. Daha büyük ve özellikle duygusal stres faktörlerine tepkim ise kas ağrısı, belimden başlayıp bacağıma inen bir ağrı. Bu bilgi, belirtiler ortaya çıktığında stres faktörlerini araştırmama ve çözüm üretmeme yarıyor. Bu çözüm her olayda farklı olabiliyor. Bazen koşup terlemek iyi geliyor, bazen kum torbası yumrukluyorum, ötelediğim kararları ve işleri tamamlıyorum, konuşmaktan kaçtığım konuları masaya yatırıyorum, yargılamadan dinleyeceğini bildiğim bir arkadaşımı arıyorum, çoğunlukla meditasyon ve nefes pratikleri yapıyorum ve bedensel stres egzersizleriyle biriken stres enerjisini salıveriyorum. Bunlar benim ilk yardım setim.

Stres belirtilerinizi tanıyın. Varlıklarını fark ettiğinizde, stres kaynağını doğrudan göremeseniz bile stresi azaltacak çözümler üretebilirsiniz. Kendi ilk yardım setinizi oluşturun ve hatırlayın lütfen, erken teşhis hayat kurtarır!